به کودکان نقش ناسازگاری ندهیم

قطعا همه ی ما داستان ادیسون را شنیده ایم زمانی که ادیسون وارد خانه شد و نامه ی معلمش را به مادر داد ، مادرش نامه را خواند : ” با کمال تاسف باید بگویم فرزندتان کودن است و هیچگونه استعدادی برای ادامه تحصیل و درس خواندن ندارد. مدرسه ی ما نیز جای افراد ابله نیست ، از فردااو را به مدرسه راه نمی دهیم ”
ادیسون پرسید مادر، معلمم در نامه ش چه نوشته است ؟ مادرش نامه را اینطور خواند : ” فرزند شما نابغه و با هوش است ، مدرسه ی ما توان آموزش دادن به فرزندتان را به خاطر داشتن هوش بالاندارد و شما باید شخصا به او آموزش دهید “
مادر ادیسون ، نخواست نقش کودن بودن را به فرزندش القا کند و فرزندش نقش ناکام کننده ای را بپذیرد که تمام آینده ی او را تحت تاثیر قرار دهد .
-
عموما ما والدین ، فرزندانمان را در نقش های منفی و گاه ناسازگارانه ، فرو می بریم :
خصوصا اگر این نقش ، نسبت به خواهر و برادرهایش نقش متضادی باشد .مثلا یک کودک را مسئول قلمداد می کنیم و یک کودک را ناتوان ، در قالب یک مثال موضوع را روشن تر می کنم ؛
می گوئیم : دخترم خانه را مرتب کن ، برادرت که هیچ کاری از دستش برنمی آید . دخترتان را مسئول و پسرتان را ناتوان جلوه دادید .
-
گاهی سایر کودکان به یکدیگر نقش می دهند :
مامان ؟ داداشِ زورگو اومد ! نگذارید کودک نقش منفی را بپذیرد ، بگوئید : داداش هم می تونه مهربون باشه
-
گاهی خودِ کودک، خود را در نقش ناسازگارانه قرار می دهد :
در حالیکه پسر بزرگترتان به پسر کوچکتر می گوید : توپو بده من ، میدونی که من زورم زیاده؛ شما به ویژگی های مثبتش اشاره کنید : تو می توانی با گفت و گو ، برادرت را متقاعد کنی .
- هرگز با توجه به ترتیب تولد فرزندانتان ، با آن ها ، رفتار نکنید ، اینکه بچه اولی همیشه بزرگ تر است ، بچه دومی همیشه نادیده گرفته می شود ، بچه سومی همیشه لوس ش می کنیم .
مثال : بچه ی سوم ، بچه ی اول را گاز گرفت ! – بچه ی اول شروع کرد به گریه کردن و قصد تلافی کردن دارد ، اینجاست که شما به بچه ی اول می گویید : عیبی نداره تو بزرگتری ، اونم ندونسته چطور رفتار کنه ، بچه ست دیگه ،هنوز خیلی چیزها رو بلد نیست و شما ترتیب تولد را به این صورت رعایت کردید !!!
رفتار صحیح : رو به کودک بزرگتر می کنی و می گویی: معلومه که دستت حسابی درد گرفته ، بیار ببینم ، اوه اوه ببین چه کاری کرده ، داداش کوچکترت باید یاد بگیره که این رفتار درست نیست و باید با گفتگو درخواست بده .
نکته : در پرخاشگری ها باید به کودک آسیب دیده ، توجه کنید ، نه به کودکی که آسیب زده ، به این شکل احتمال تکرارِ رفتارِ اشتباه ، کمتر خواهد شد .
-
بگذاریم توانایی هایشان را کشف کنند :
گاهی فرزندانمان ، استعدادهای متفاوتی دارند ، هرگز نباید به فرزندی که بیشتر استعداد دارد ، با توجه ها و ستایش کردن هایمان ، مدال برتری بدهیم و باعث شویم که میدان را یک تنه غبظه کند و فرزندی که استعداد کمتری دارد ( چه بسا ممکن است به زودی پیشرفت چشمگیری پیدا کند ) ممکن است با رفتارهای ناصحیحِ ما ، از ادامه ی تلاشش منصرف شود و حتی از لذتی که می برد ؛
پس به جای اینکه پیشرفت فرزندانمان را در یک رشته ی هنری یا رشته ی ورزشی ، ملاک قرار دهیم ، بهتر است لذتی که هر دو می برند را ارزش قلمداد کنیم .
*خیلی خوشحالم که هر دوی شما از موسیقی لذت می برید .
پس فرزندان ما ، با همه ی این که با شخصیت های منحصر به فردی به دنیا آمده اند ، ما به عنوان پدر و مادر سهم بسزایی در پیشگیری از القای نقش ناکارآمد و ناکام کننده در فرزندانمان ، داریم ؛ بنابراین لازم است با کودکانمان آن طور که « انتظار داریم باشند» ، رفتار کنیم نه آن طوری که « هستند» .
مثال : اتاق فرزندتان به ههم ریخته است ، شما انتظار دارید که فرزندتان منظم باشد ، آن چیزی که می بینید بی نظمی ست، به جای اینکه بی نظم بودنش را به رخ ش بکشید ( آن طوری که هست! ) ، بهتر است از او نظم بخواهید ( آن طوری که انتظار دارید ) .
پسرم ، لباس ها و اسباب بازی ها کف اتاق ریخته ، من مطمئنم شما می توانی آن ها را خوب جمع کنی .
به جای اینکه به او بگویی : تو همیشه نامنظمی ! باز هم که همه چیز را کف اتاق رها کرده ای و ….
از اصل اول تا چهارم ، تلاش کردیم تا به عنوان پدر و مادر و یا مربی ، عامل ناسازگاری کودکان نباشیم و شرایطی را برای ایجاد ناسازگاری مهیا نکنیم ، اما خب با همه ی این اوصاف ، تا کودکانمان یاد بگیرند چطور درست عمل کنند ممکن است گاهی شاهد دعوای آن ها باشیم پس لازم است یاد بگیریم که در این مواقع چگونه رفتار کنیم که این بار بتوانیم سبب کاهش ناسازگاری بین آن ها شویم و از آن گذشته از این موقعیت برای رشدِ کودکانمان استفاده کنیم .
در این سایت ، ما شما را به کمک محتواهای آموزشی علمی و استاندارد در مسیر درست فرزندپروری ، ثابت قدم نگه می داریم .
خوشحال می شویم در اینیستاگرام ، ما را دنبال کنید و در جریان تخفیفات ویژه ی دوره های آموزشی و سایر محصولات ، قرار گیرید : samane.rashidiii
درباره سمانه رشیدی
مدرس مهارتهای فرزندپروری ، دارای مدرک کارشناسی ارشد روانشناسی تربیتی ، برگزارکننده ی کارگاهها و سمینارهای فرزندپروری برای والدین مشتاق ، مدرس آموزش خانواده در مدارس ، دبیر رسمی آموزش و پرورش ، نویسنده ی کتاب و مقالات
نوشته های بیشتر از سمانه رشیدی
دیدگاهتان را بنویسید